Kodeks karny wykonawczy zna szereg instytucji umożliwiających odsunięcie w czasie wykonanie kary, obok odroczenia wykonania kary lub przerwy w jej odbywaniu, we wskazanych w przepisach ustawy przypadkach może dojść do zawieszenia postępowania wykonawczego.
Art. 15 § 2 Kodeksu karnego wykonawczego stanowi, że jeżeli zachodzi długotrwała przeszkoda uniemożliwiająca postępowanie wykonawcze, a w szczególności, jeżeli nie można ująć skazanego albo nie można wykonać wobec niego orzeczenia z powodu choroby psychicznej lub innej przewlekłej, ciężkiej choroby, postępowanie zawiesza się w całości lub w części na czas trwania przeszkody.
Zgodnie zatem z powyższym przepisem, za długotrwałą przeszkodę zgodnie z powyższym przepisem ustawodawca uznaje między innymi:
- niemożność ujęcia skazanego;
- niemożność wykonania wobec skazanego orzeczenia z powodu:
- choroby psychicznej;
- innej przewlekłej, ciężkiej choroby.
Zawieszenie powstępowania, w przypadku stwierdzenia przesłanek wymienionych powyżej, jest obligatoryjne. Postępowanie może zostać zawieszone w części, w całości lub co do postępowania incydentalnego toczącego się w postępowaniu wykonawczym. Samo zawieszenie postępowania wykonawczego polega na wstrzymaniu jego biegu na czas wyznaczony trwaniem przeszkody, o której mowa w art. 15 § 2 k.k.w.
Niemożność ujęcia skazanego
Sąd zawiesi postępowanie wykonawcze, gdy nie można ująć skazanego, który ukrywa się w kraju lub poza jego granicami, bądź w przypadku długotrwałego przebywania za granicą nawet bez elementu ukrywania się. Ponieważ, jest to przeszkoda natury faktycznej, konieczne jest uprzednie zarządzenie poszukiwań skazanego.
Choroba psychiczna
Choroba psychiczna stanowi podstawę do zawieszenia postępowania w przypadku, gdy choroba ta uniemożliwia skazanemu udział w tym postępowaniu, również, gdy mimo pomocy obrońcy nie jest on w stanie kierować swym zachowaniem w toku postępowania. Podstawą zawieszenia może być tylko taka choroba psychiczna, która jest jednocześnie chorobą ciężką i przewlekłą.
Inna przewlekła i ciężka choroba
Inna niż psychiczna choroba skazanego może uzasadnić zawieszenie postępowania wykonawczego wtedy, gdy jest ona chorobą ciężką i przewlekłą. Nie musi to być choroba obłożna i wymagająca leczenia szpitalnego. Może to być choroba, którą biegli na podstawie aktualnego stanu wiedzy medycznej określą jako nierokującą poprawy w stanie chorego. Ważne, aby miała charakter długotrwałej przeszkody uniemożliwiającej udział skazanego w postępowaniu. Choroba ta ma ponadto uniemożliwiać skazanemu odbywanie kary w warunkach izolacyjnych, zagrażać życiu skazanego lub spowodować dla jego zdrowia poważne niebezpieczeństwo. Nawet długotrwała czy wręcz przewlekła choroba nie daje podstaw do zawieszenia postępowania, jeżeli może być leczona w warunkach odbywania kary pozbawienia wolności, ewentualnie w szpitalu więziennym.
Wniosek o zawieszenie postępowania może złożyć skazany, jego obrońca, kurator sądowy lub prokurator. Sąd może zawiesić postępowanie z urzędu w sytuacji, gdy poweźmie informacje uzasadniające podjęcie takiej decyzji.
Co istotne – na postanowienie w przedmiocie zawieszenia postępowania przysługuje zażalenie.
Bieg przedawnienia w czasie zawieszenia postępowania wykonawczego
Istotne dla skazanego jest, że zawieszenie postępowania wykonawczego nie wstrzymuje biegu przedawnienia, chyba że skazany uchyla się od wykonania kary. W razie stwierdzenia, że skazany uchyla się od wykonania kary, co spowodowało konieczność zawieszenia postępowania okres wstrzymania biegu przedawnienia nie może przekroczyć 10 lat.
Jagoda Knopp, Adwokat, Senior Associate w Kancelarii Ungier Gliniewicz i Wspólnicy
Niniejszy artykuł nie stanowi porady prawnej. W przypadku wątpliwości co do swoich uprawnień lub co do dalszego postępowania pamiętaj, że warto skonsultować się z zawodowym prawnikiem.